rzeszow

Przez setki lat Rzeszów był prowincjonalnym miasteczkiem, najpierw województwa ruskiego I Rzeczypospolitej, później Galicji w zaborze austriackim, wreszcie województwa lwowskiego, pretendującym co najwyżej do miana stolicy powiatu czy też cyrkułu. Niemniej jednak nie brakowało tutejszym mieszkańcom ambicji, by rangę grodu nad Wisłokiem podnieść. O planach stworzenia województwa rzeszowskiego, zrealizowanym ostatecznie po II wojnie światowej, myślano już 100 lat temu.

Do obozu koncentracyjnego Auschwitz bracia Emil i Stanisław Barański trafili pierwszym transportem w czerwcu 1940 roku. Za drutami lagru ratowali nie tylko siebie, ale i innych współwięźniów, działali w obozowej konspiracji, a Stanisław – według niektórych źródeł był nawet jednym z zastępców szefa podziemnej organizacji, rotmistrza Witolda Pileckiego.

Mieszkańcom Rzeszowszczyzny w okresie II wojny światowej we znaki dawał się nie tylko terror stosowany przez okupacyjne władze. Prawdziwą plagą był terenów były zorganizowane i uzbrojone bandy kryminalnych przestępców, dokonujące zuchwałych napadów. Członkowie jednej z takich grup zostali schwytani i straceni w Rzeszowie w 1940 roku.

W październiku 1925 r. z inicjatywy m. in. Stefana Przybosia (stryjecznego brata poety Juliana) powstał w Rzeszowie amatorski teatr, który przyjął nazwę „Reduta ". Był on sekcją miejscowego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół", lecz miał swój odrębny regulamin wewnętrzny.

Lipiec 1959. Do Polski przyjeżdża przywódca Związku Radzieckiego Nikita Chruszczow owacyjnie witany przez “masy pracujące”. Rozmawia z przedstawicielami najwyższych polskich władz, wiadomo, że z pozycji “starszego brata”. W czasie wizyty zwiedza m.in. Rzeszów i Łańcut. Tutaj rzuca zaskoczonym gospodarzom pomysł: “oddamy wam Lwów, ale wy oddacie Niemieckiej Republice Demokratycznej Szczecin”. Czy takie słowa rzeczywiście padły, czy w ogóle istniał taki pomysł?

2 sierpnia 1906 roku do Rzeszowa zawitał cyrk słynnego pogromcy Dzikiego Zachodu, nieustraszonego trapera Buffalo Billa. Na stację kolejową na Staroniwę zajechały trzy pociągi z 500 końmi i 800 ludźmi! Niezwykłe widowisko na błoniach, mimo słonych cen biletów, obejrzało 12 tysięcy osób!