Ludzie

To nieco zapomniana, a niezwykle ciekawa postać, przez lata związana z ziemią sanocką. Tu przez dłuższy czas kierował naftową spółką, był wybitnym inżynierem górniczym i geologiem. Mimo żydowskiego pochodzenia przeżył obóz Auschwitz do którego trafił z I transportem w czerwcu 1940 roku.

Pożółkły list, pisany ręką prostego chłopaka z podjarosławskiej wioski to najcenniejsza rodzinna pamiątka. To jednocześnie wielka, ludzka tragedia zawarta w kilku zdaniach napisanych na urzędowym, niemieckim dokumencie. Tragedia człowieka kończącego życie ledwie na progu dorosłości. Autor listu - 19 letni Piotr - oskarżony o pobicie bauera w czasie pobytu na przymusowych robotach, za kilka godzin, może kilka minut, miał zostać stracony…

11 października 1943 r. pod Ścianą Straceń na dziedzińcu bloku nr 11 w KL Auschwitz, rozstrzelano pięćdziesięciu czterech więźniów. W grupie rozstrzelanych byli Polacy, wybitni wojskowi, działacze społeczni i polityczni. Jednym z nich był rzeszowianin, ppłk lotnictwa Teofil Dziama.

Generalny inspektor Kordian Józef Zamorski, ostatni komendant główny Policji Państwowej, w policyjnej formacji znalazł się dosyć przypadkowo. Nie zabiegał o to stanowisko i przyjął je początkowo z wyraźną niechęcią. Wcale jej zresztą nie ukrywał.

W drugiej połowie lat. 50. XIX wieku rzeszowskiemu Gimnazjum groziła degradacja do niższej rangi. Wśród osób, które uratowały, a wkrótce podwyższyły rangę szkoły był Andrzej Oskard - dyrektor placówki, później inspektor krajowy szkół średnich. Za jego rządów w Rzeszowie odbyły się pierwsze egzaminy maturalne.

Niewielka wzrostem (maskowała tę niedoskonałość butami na wysokich obcasach), za to w charakterystycznych dla osiemnastego stulecia wysokich perukach, była jedną z najbardziej wpływowych dam Rzeczypospolitej. Żyła w tak odrealnionym i bajkowym świecie, że kiedy przyszło jej spotkać się z przedstawicielami swoich poddanych skarżących się na nieurodzaj i martwiących o chleb na domowym stole, wedle krążącej po Łańcucie anegdoty, księżna miała odpowiedzieć beztrosko, że..."ona by tam same bułki jadła (!)". To księżna marszałkowa Izabela Lubomirska.

Sędziszowski klasztor Ojców Kapucynów był czwartym z kolei na ziemiach polskich od momentu sprowadzenia kapucynów w 1681 r. przez króla Jana III Sobieskiego. Zawdzięcza on swoje powstanie Michałowi Potockiemu, magnatowi, którego nazywa się nawet czasami „skandalistą z Sędziszowa”.

10 września 1944 roku w powstańczym szpitalu zmarł Józef Andrzej Szczepański ps. Ziutek. Wybitny poeta pokolenia "Kolumbów", autor słynnych powstańczych piosenek i wierszy. Przez trzy okupacyjne lata mieszkał na dzisiejszym Podkarpaciu.

Porucznik Józef Sarna we wrześniu 1939 roku przez prawie trzy dni z garstką żołnierzy bronił strategicznej przeprawy na Wiśle w Tarnobrzegu. Nie zszedł z posterunku, mimo, że miał możliwość uratowania życia. Jego bohaterstwo po śmierci docenili nawet wrogowie.