historia

Tylko przez obóz w Choceniu w Czechach przewinęło się w czasie I wojny światowej około 80 tysięcy galicyjskich uchodźców, w dużej mierze z dzisiejszego Podkarpacia. Liczba mieszkańców Galicji, które szukały schronienia w krajach monarchii habsburskiej mogła przekroczyć nawet milion osób, kilkaset tysięcy los rzucił na ziemie rosyjskie.

Z dniem 16 listopada 2024 r. Muzeum-Zamek w Łańcucie zakończy główny sezon turystyczny. Najbliższe dwa miesiące to zgodnie z wieloletnią tradycją czas, gdy zamkowe wnętrza są przygotowywane do nowego sezonu, który rozpocznie się w połowie stycznia przyszłego roku. Choć w trakcie dwumiesięcznej przerwy zamek będzie zamknięty, w tym czasie turyści będą mogli zwiedzić część ekspozycji dodatkowych.

Przez sześć lat zasiadał w galicyjskim Sejmie Krajowym, był aktywnym działaczem raczkującego jeszcze ruchu ludowego, wziętym spółdzielcą i samorządowcem. Maciej Warzecha – włościanin z poddębickiej Jodłowej, to postać niewątpliwie warta przypomnienia.

- Z głębokim smutkiem przyjęłam wiadomość o śmierci Kazimierza Ferenca, działacza Solidarności, Wojewody Rzeszowskiego w latach 1990–94 – pierwszego w demokratycznej Polsce. Był człowiekiem oddanym służbie publicznej, którego działania na rzecz naszego regionu pozostawiły trwały ślad w pamięci mieszkańców. Jego zaangażowanie i praca na rzecz społeczności zawsze były pełne pasji i poświęcenia. Wspominamy Go jako człowieka życzliwego, odpowiedzialnego i pełnego empatii - napisała na Facebooku wojewoda podkarpacka Teresa Kubas-Hul.

- „Czuję się zdrów i jest mi dobrze” – pisał 19-letni mieszkaniec Przemyśla z obozu Auschwitz do matki. 4 dni później już nie żył. Listy i kartki z niemieckich „kacetów”, odarte ze szczegółów, ograniczające się do dozwolonych przez obozowe władze formułek i zwrotów, z jednej strony miały ukrywać prawdę o warunkach życia za drutami, z drugiej dodawały otuchy nadawcom i adresatom. Dzisiaj stanowią cenne źródło wiedzy o tamtych strasznych czasach.

Józef Laska, to w jednej osobie komendant „granatowej” policji, formacji utworzonej przez okupanta którą większość społeczeństwa traktowała obojętnie, często wrogo, a jednocześnie konspirator budujący siatki wywiadowcze Polskiego Państwa Podziemnego, pomagający  zagrożonym aresztowaniami, ratujący Żydów, świadomie sabotujący rozkazy zlecone przez niemieckiego okupanta.

Mało kto tak bardzo zasłużył się promowaniu polskiej kultury i literatury jak pochodzący z przygranicznych dzisiaj Mościsk, absolwent sanockiego Gimnazjum, Marian Kister, który wraz z jednym z najwybitniejszych polskich pisarzy i publicystów Melchiorem Wańkowiczem założył największe przedwojenne wydawnictwo książkowe - Towarzystwo Wydawnicze „Rój”, zaś po wojnie poprzez swoją oficynę Roy Publishing udostępnił światu dzieła najwybitniejszych naszych twórców. Niestety jego postać jest zapomniana.

Międzywojenny sport jawi się jako romantyczny okres rozkwitu kultury fizycznej na ziemiach polskich. Ówczesna rzeczywistość nie odbiegała jednak od obecnej. W całej Polsce, także na obecnym Podkarpaciu, dochodziło do licznych skandali. Korupcyjne afery, nadużycia, bójki kibiców czy przerywane mecze nie były czymś nadzwyczajnym.