podkarpacie

Wiosną 1921 roku konflikt jaćmierskich parafian z przemyską Kurią zakończył się starciami z policją i w efekcie masowym wystąpieniem mieszkańców z Kościoła katolickiego i założeniem parafii Polskiego Narodowego Kościoła Katolickiego..

Andrzej Pluta (3.07.1869-16.10.1936), rolnik, działacz społeczny i polityczny  ruchu ludowego, poseł na Sejm II RP w latach 1919-1930, senator (zrzekł się mandatu w okręgu lwowskim), publicysta chłopski, wydawca, urodzony w Szklarach gm. Hyżne powiat  Rzeszów.

To nieco zapomniana, a niezwykle ciekawa postać, przez lata związana z ziemią sanocką. Tu przez dłuższy czas kierował naftową spółką, był wybitnym inżynierem górniczym i geologiem. Mimo żydowskiego pochodzenia przeżył obóz Auschwitz do którego trafił z I transportem w czerwcu 1940 roku.

Pierwsze starania o budowę kolei z Przeworska do Dynowa podjął dr Karol Lewakowski, poseł do Parlamentu Austriackiego w Wiedniu, działacz ludowy. W 1891 roku wysunął propozycję budowy 2 linii kolejowych: pierwsza z Przeworska przez Dynów-Brzozów-Międzybrodzie do Sanoka (90 km), druga z Rzeszowa przez Tyczyn do Dynowa (40 km).

Było ciepłe, majowe popołudnie. Zakurzonym gościńcem w kierunku Jarosławia jechała kawalkada wozów zaprzężonych w wyraźnie zmęczone konie. W pierwszym z nich siedział wysoki, szczupły mężczyzna, który z grymasem na twarzy przeglądał jakieś papiery.

Historia skoków narciarskich ma swój początek w Norwegii, a w szczególności na wzgórzu Holmekollen w dzisiejszym Osolo, ojczyźnie światowego narciarstwa. Za jednego z pierwszych narciarzy i skoczków jest uznawany Sondre Nordheim, mieszkaniec Telemarku, miejscowości od której pochodzi nazwa sposobu lądowania skoczków narciarskich. Ta najbardziej emocjonująca i efektowna narciarska dyscyplina sportowa dotarła również na początku XX w. na dzisiejsze Podkarpacie.

Zimą 1387 roku Jadwiga będąca królem Polski zbrojnie ruszyła na tereny dzisiejszego Podkarpacia, by po prawie 20 latach panowania węgierskiego, przywrócić je Królestwu Polskiemu. Pod Jarosławiem stoczyła bitwę z własną siostrą.

W pierwszej połowie 1919 wschodnie tereny dzisiejszego Podkarpacia znajdowały się niemal na linii polsko-ukraińskiego frontu. W wielu miastach, nawet tych całkowicie zajętych przez oddziały odradzającego się państwa polskiego panował wojenny rygor. Sprawy codziennego życia regulowane były często przez komunikaty i rozkazy wojskowe. Jak wyglądało – w ich świetle – przyfrontowe życie?