Szlak „Szaniec konfederatów barskich”

Na Przełęczy nad Roztokami w okolicach Cisnej w Bieszczadach uruchomiona została 6 lipca ścieżka historyczna „Szaniec konfederatów barskich”. Jej twórcami są Nadleśnictwo Cisna, Stowarzyszenie „Orły Historii” oraz Wojewódzki Konserwator Zabytków w Przemyślu. Otwarcie ścieżki zbiegło się z 250 rocznicą Konfederacji Barskiej, często uważanej za pierwszy zryw narodowy w historii Polski, oraz stuleciem odzyskania niepodległości.

Powstanie szlaku to przede wszystkim zasługa eksploratorów i badaczy przeszłości z grupy „Orły Historii”, ściśle współpracującej z „Podkarpacką Historią” Oni to odkryli i zbadali ślady nieznanego szerzej do tej pory konfederackiego szańca, zlokalizowanego na dawnej granicy polsko-węgierskiej. Efekty badań publikowaliśmy na łamach naszego periodyku m.in. w nr. 1-2/2017. Szaniec nad Roztokami to pozostałości typowej XVIII-wiecznej fortyfikacji obronnej, chociaż ta zadziwia akurat swą wielkością. Umocnienia ciągną się na przestrzeni około 300 metrów.

W ramach uruchomionej na przełęczy nad Roztokami ścieżki przygotowano jedenaście tablic objaśniających historię tych terenów. Ich treść nie dotyczy tylko Konfederacji Barskiej. Przełęcz była bowiem widownią wielu istotnych wydarzeń w przeszłości. Tędy przebiegały szlaki komunikacyjne i handlowe, ale również trasy przemarszu wojsk. Tędy uchodziły chociażby w 1846 roku  powstańcze oddziały pułkownika Jerzego Bułharyna po nieudanej próbie wywołania powstania narodowego na ziemi sanockiej. Tu wreszcie miały miejsce krwawe wydarzenia związane zarówno z I jak II wojną światową.