23 lipca 1944 roku do obozu pracy przymusowej w Pustkowie koło Dębicy przywieziono ostatni transport polskich więźniów. Jednocześnie, w obliczu nadciągającego frontu trwała ewakuacja lagru. 25 lipca zwolniono 150 osób osadzonych na określony, w następnych dniach do Oświęcimia wywieziono pozostałych więźniów żydowskich i polskich, część z nich ostatecznie trafiła do Ravensbrück (kobiety) i Sachsenhausen (mężczyźni). Na miejscu pozostały prochy i szczątki ok. 15 tysięcy zamordowanych..
Tak opisuje ewakuację z 27 lipca 1944 roku Stanisław Zabierowski w swej książce "Pustków. Hitlerowskie obozy wyniszczenia w służbie poligonu SS":
- Więźniowie przebrali się we własne ubrania i po otrzymaniu suchego prowiantu udali się pod konwojem załogi obozu na stację kolejową w Kochanówce. Tam po raz ostatni Helena Jabłonowska doręczyła im paczki żywnościowe, przygotowane przez Polski Komitet Opiekuńczy w Dębicy i około 1800 więźniów polskich obojga płci zostało załadowanych do wagonów towarowych. Pociąg został skierowany do obozu w Oświęcimiu. W drodze między stacjami Kłaj i Podłęże, w czasie postoju pociągu w lesie -zbiegła grupa sześciu więźniów - cieślów. Kiedy konwojenci stwierdzili ucieczkę, Czapla i Harke (obozowi SS-mani - red) wyznaczyli sześciu innych więźniów, którzy za karę mieli być powieszeni.
Obóz w Pustkowie powstał jesienią 1940 roku i wchodził w skład znajdował się w obrębie wielkiego poligonu SS, na którym testowano m.in. rakiety V-1 i V-2. Składał się z części dla Żydów (od października 1940 do 23 lipca 1944), dla jeńców radzieckich (od października 1941 do lutego 1942) i obozu karnego dla Polaków (od września 1941 do 27 lipca 1944). Ocenia się, że zginęło tu 7 tysięcy Żydów, ok. 5 tys. jeńców radzieckich i 3 tys. Polaków. Na terenie obozu dokonywano również rozstrzeliwań więźniów przywożonych z zewnątrz, m.in, więzienia w Rzeszowie.
(s)
Napisz komentarz
Komentarze